Jak aklimatyzować podłogi egzotyczne przed montażem – wilgotność, czas i pakowanie

Podłogi wykonane z gatunków drewna egzotycznego cieszą się coraz większą popularnością ze względu na swój unikatowy wygląd, niezwykłą twardość i odporność na uszkodzenia. Jednak, aby cieszyć się ich trwałością przez długie lata, nie wystarczy sam wybór wysokiej jakości desek. Kluczowe znaczenie ma właściwe przygotowanie materiału przed montażem, czyli proces aklimatyzacji. To właśnie od tego etapu zależy, czy drewno zachowa swoją formę, czy też ulegnie odkształceniom, pęknięciom i szczelinom. Aklimatyzacja podłóg egzotycznych to połączenie kontroli wilgotności, czasu i sposobu pakowania, które razem tworzą fundament trwałej i estetycznej podłogi.

Dlaczego aklimatyzacja podłóg egzotycznych jest niezbędna

Drewno, niezależnie od gatunku, jest materiałem higroskopijnym – reaguje na zmiany wilgotności i temperatury otoczenia. Gatunki egzotyczne, takie jak merbau, jatoba, doussie czy teak, mają jednak znacznie bardziej skomplikowaną strukturę włókien i odmienną gęstość w porównaniu do drewna krajowego. W efekcie reagują one szybciej i intensywniej na zmiany warunków. Brak odpowiedniej aklimatyzacji sprawia, że po zamontowaniu mogą się pojawić deformacje, takie jak wybrzuszenia, szczeliny czy mikropęknięcia.

Profesjonalne przygotowanie podłogi egzotycznej wymaga zatem, aby deski przez określony czas „przyzwyczajały się” do warunków panujących w pomieszczeniu, w którym zostaną ułożone. W praktyce oznacza to wyrównanie poziomu wilgotności drewna z wilgotnością względną powietrza i stabilizację jego parametrów fizycznych. Warto pamiętać, że egzotyczne gatunki drewna importowane z innych stref klimatycznych często trafiają do Polski po długim transporcie morskim, podczas którego są narażone na zmienne warunki. To dodatkowo zwiększa ryzyko różnic w poziomie wilgotności i podkreśla znaczenie aklimatyzacji jako etapu obowiązkowego, a nie opcjonalnego.

Optymalna wilgotność i jej wpływ na stabilność drewna

Wilgotność drewna to parametr decydujący o jego stabilności. W przypadku podłóg egzotycznych zaleca się, aby wilgotność desek mieściła się w przedziale 7–9%. Równocześnie wilgotność względna powietrza w pomieszczeniu powinna oscylować w granicach 45–60%, przy temperaturze 18–22°C. Zachowanie tych wartości pozwala uniknąć niekontrolowanego rozszerzania się lub kurczenia drewna.

Jeśli poziom wilgotności w pomieszczeniu znacząco odbiega od normy, proces aklimatyzacji może się wydłużyć, a nawet wymagać dodatkowych działań. Przykładowo, w sezonie grzewczym powietrze w domach i mieszkaniach bywa nadmiernie suche. Wtedy warto zastosować nawilżacze powietrza, aby stworzyć warunki sprzyjające stabilizacji drewna. W przypadku nadmiernej wilgotności z kolei konieczna może być kontrola wentylacji lub osuszanie pomieszczenia.

Aby zobrazować wagę tego parametru, warto wskazać typowe skutki niewłaściwego poziomu wilgotności:

• zbyt niska wilgotność powoduje skurczenie się desek i powstawanie szczelin między nimi,

• zbyt wysoka wilgotność prowadzi do pęcznienia i wybrzuszeń, które mogą całkowicie zniszczyć strukturę podłogi,

• nagłe zmiany warunków sprawiają, że drewno staje się niestabilne i traci swój pierwotny kształt.

Dlatego przed montażem każda partia desek powinna zostać sprawdzona wilgotnościomierzem, a następnie poddana aklimatyzacji w miejscu przeznaczenia. Tylko takie podejście pozwala mieć pewność, że podłoga egzotyczna zachowa swoje właściwości użytkowe i estetyczne na lata.

Czas potrzebny na aklimatyzację i czynniki, które go wydłużają

Proces aklimatyzacji nie jest jednorodny – jego długość zależy od wielu zmiennych, począwszy od rodzaju drewna, przez warunki transportu, aż po parametry pomieszczenia, w którym deski mają być montowane. Standardowo zaleca się, aby podłogi egzotyczne pozostawały w miejscu montażu przez minimum 7–14 dni. W tym czasie drewno stopniowo dostosowuje się do temperatury oraz wilgotności otoczenia, a jego struktura stabilizuje się w sposób naturalny.

Jednak w praktyce czas ten bywa dłuższy. Jeżeli deski przebywały wcześniej w warunkach o wysokiej wilgotności, na przykład w kontenerze transportowym lub magazynie bez odpowiedniej wentylacji, proces aklimatyzacji może wymagać nawet kilku tygodni. Istotną rolę odgrywa także pora roku – w miesiącach zimowych, kiedy powietrze w domach jest suche z powodu ogrzewania, drewno potrzebuje więcej czasu, aby wyrównać różnice wilgotności.

Czynniki, które mogą wydłużyć czas aklimatyzacji:

• znaczna różnica wilgotności między miejscem składowania a miejscem montażu,

• brak stabilnych warunków w pomieszczeniu (nagłe zmiany temperatury lub intensywne wietrzenie),

• gatunki drewna o dużej gęstości i twardości, które wolniej reagują na zmiany wilgotności,

• transport morski i długotrwałe składowanie w warunkach niekontrolowanych.

Z tego powodu nie można traktować aklimatyzacji jako formalności. To proces, który wymaga indywidualnej oceny i regularnej kontroli wilgotności desek, a także cierpliwości. Zbyt pośpieszne przystąpienie do montażu może skutkować kosztownymi błędami, których późniejsze naprawienie jest często niemożliwe bez wymiany całej podłogi.

Znaczenie odpowiedniego pakowania i przechowywania desek

Nie bez znaczenia pozostaje sposób, w jaki deski są zapakowane i przechowywane w czasie aklimatyzacji. Drewno egzotyczne powinno być dostarczane w szczelnych opakowaniach foliowych, które chronią je przed gwałtowną wymianą wilgoci podczas transportu. Po przywiezieniu na miejsce montażu opakowania nie należy jednak natychmiast zdejmować. Najpierw rozcina się folię w kilku miejscach, aby drewno stopniowo adaptowało się do warunków otoczenia.

Przechowywanie desek wymaga również spełnienia określonych zasad. Podłogi nie mogą leżeć bezpośrednio na zimnej posadzce ani w pobliżu źródeł ciepła, takich jak kaloryfery czy piece. Najlepiej umieścić je na paletach lub przekładkach, które zapewnią swobodny przepływ powietrza wokół pakietów. Dzięki temu wilgotność desek rozkłada się równomiernie, a proces aklimatyzacji przebiega bez zakłóceń.

Pakowanie i przechowywanie pełnią jeszcze jedną, równie ważną funkcję – chronią drewno przed uszkodzeniami mechanicznymi. Podczas transportu czy składowania łatwo o zarysowania, wgniecenia lub odkształcenia krawędzi. Dlatego materiały ochronne, takie jak folia czy kartonowe narożniki, stanowią nieodzowny element przygotowania do montażu.

Prawidłowe pakowanie i przechowywanie w okresie aklimatyzacji sprawiają, że deski zachowują stabilność i estetyczny wygląd, co przekłada się na trwałość całej podłogi. To ostatni, ale niezwykle ważny etap przed przystąpieniem do układania, który w połączeniu z kontrolą wilgotności i odpowiednim czasem aklimatyzacji daje gwarancję, że efekt końcowy będzie nie tylko piękny, ale i odporny na próbę czasu.